Wat is spoed?
Er zijn verschillende gevallen van spoed. De acute (direct komen) spoedgevallen en de (niet directe, kan nog maximaal een dag wachten) spoed.
Hieronder vindt u een lijst van veel voorkomende aandoeningen waarbij (direct) handelen vereist is om een dodelijke afloop of ernstige complicaties te voorkomen.
- Sneller dikker wordende buik: De hond probeert te braken, maar er komt niets uit. De buik begint achter de ribboog (meestal aan de linkerzijde) sneller dik te worden. Dit kan een maagverdraaiing zijn. Dit komt vooral voor bij grote honden met een diepe borstkas (bv. Dobermann, Rottweiler, Dog, Bouvier). Hierbij is grote spoed geboden, als een maagverdraaiing niet snel wordt opgeheven dan heeft dit vrijwel altijd een dodelijke afloop.
- Niet kunnen plassen bij katers en reuen: De kat probeert te persen op de blaas zonder resultaat. Door een verstopping in de penispunt kan de kater niet meer plassen. Bij te late behandeling is er kans op dood of blijvend nierfalen.
- Ernstige problemen met ademhalen: de ademhaling gaat met veel geluid gepaard, het dier krijgt een blauwe tong of snakt naar adem. Het dier is in paniek en gaat niet liggen. Het kan ook dat het dier in een “rare” houding gaat liggen met de knieën van het lichaam af en de nek gestrekt. Dit kan ernstig hart- of longfalen zijn.
- Slagaderlijke bloedingen: Bij een slagaderlijke bloeding komt het bloed met krachtige snelle stoten uit de slagader, deze stoten hebben hetzelfde ritme als de hartslag. Met de vingers en/of verband (theedoe, handdoek oid) kunt u de bloeding zo veel mogelijk dichtduwen. Iedere 15 minuten moet de drul verminderd worden.
- Geboorteproblemen: Bij drie kwartier continu persen is spoed geboden. Er kan een kitten klem zitten. Ook als er tussen twee jongen 1-2 uren zit, terwijl het dier blijft persen (of door uitputting gestopt is met persen).
- Voortdurend braken en of diarree: er wordt niets binnengehouden en de conditie van het dier gaat snel achteruit.
- Diepe wonden: de organen kunnen geraakt zijn (denk hierbij aan het hart, longen maar ook de buikorganen). Ook al is het wondje erg klein, de schade onder de huid kan toch nog aanzienlijk zijn.
- Brandwonden
- Vergiftigingen: indien mogelijk de verpakking meenemen.
- Acute verlammingen: plotseling niet meer kunnen bewegen van één of meerdere lichaamsdelen.
- Voortdurende toevallen: het dier is niet meer aanspreekbaar, de ogen zijn open en de pupillen zijn wijd, de spieren zijn stijf of trillen, het dier speekselt en/of verliest urine. Als een enkele toeval langer duurt dan enkele minuten of als de toevallen te snel op elkaar volgen (clustering) dan moet zo snel mogelijk een dierenarts geraadpleegd worden.
- Aanrijding: ook al lijkt er niets aan de hand, laat uw dier altijd onderzoeken.
- Oververhitting: dit zien we met name na een verblijf in een (afgesloten) auto in de zon, maar ook bij met name kortneuzige rassen (Bulldoggen, Perzische katten) op een hete dag. Koel het dier zo mogelijk af met water en breng het zo snel mogelijk naar een koele plaats.
- Onderkoeling: bv na een val in een koude sloot. Probeer het dier zo warm mogelijk te houden met dekens en kruiken.
- Botbreuken: als een ledemaat lijkt te hangen.
- Uitpuilen van een oog
- “Kopschuw” zijn: niet geaaid willen worden op de kop
- Kaken niet kunnen/willen openen
Binnen 6 uur komen:
- Huidwonden: Het is aan te raden wonden binnen 6 uur te laten hechten anders is hechten niet meer mogelijk ivm infectiegevaar (bacterien hebben ongeveer 6 uur nodig om te gaan groeien). Als niet bekend is wanneer de wond is ontstaan, dan gaan we er vanuit dat er al een infectie zit.
- Ingeslikt voorwerp: verschillende verschijnselen. Ook laten komen bij een vermoeden dat een dier iets heeft ingeslikt.
- Moeilijk ademhalen: Moeite met ademhalen, met of zonder hoesten. Het dier kan in paniek zijn, maar eet en drinkt wel.
Binnen 6 – 24 uur komen:
- Niet kunnen ontlasten: Persen op de ontlasting zonder, of met gering resultaat.
- Braken en / of diarree: Meerdere keren braken en / of diarree, zonder snel conditieverlies.
- Heftige jeuk: Voortdurend heftig krabben, likken en bijten. Het dier verwondt zichzelf.
- Toevallen: Het dier is minder aanspreekbaar. Het valt om of heeft de neiging daartoe. De ogen zijn open met wijde pupillen. Stijve of trillende spieren. Eventueel speekselen en urineverlies. Aanval duurt 30 – 90 seconden.